Mất ngủ do suy nhược thần kinh là một dạng mất ngủ thứ phát, tức là do có một rối loạn chức năng thần kinh gây ra, chứ không phải do vấn đề về giấc ngủ trực tiếp. Đây là một tình trạng rất phổ biến và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của nhiều người.
Hiểu rõ mất ngủ do suy nhược từ bản chất
Chúng tôi hệ thống thành 3 nguyên nhân liên quan trực tiếp đến hệ thống do sự rối loạn thần kinh, rối loạn hóa học trong não và liên quan đến rối loạn nội tiết tố.
- Khi hệ thống thần kinh trung ương chịu trách nhiệm điều chỉnh quá trình giấc ngủ và thức dậy, cơ chế não của bạn giải phóng chất melatonin, làm giảm tỉ lệ hoạt động của hệ thần kinh trung ương, tạo ra cảm giác buồn ngủ và giúp bạn chìm vào giấc ngủ. Khi thần kinh có vấn đề, việc điều tiết melatonin này gặp rắc rối gây tình trạng mất ngủ.
- Rối loạn hóa học trong não: Do gặp phải tình huống căng thẳng, lo âu, hoặc áp lực từ công việc, học tập, gia đình… não sẽ phản ứng bằng cách tiết ra nhiều chất như cortisol và adrenaline. Những chất này giúp tỉnh táo, tập trung, và phản ứng nhanh trong tình huống khẩn cấp. Tuy nhiên, việc căng thẳng kéo dài, các chất hóa học này sẽ làm giảm sự tiết melatonin và làm rối loạn hệ thống thần kinh, gây khó ngủ và giấc ngủ không sâu giấc.
- Rối loạn về hệ thống nội tiết: Một số bệnh lý về hệ thống nội tiết như bệnh tiểu đường, bệnh tiroid, bệnh gan… có thể làm giảm khả năng chống stress của cơ thể và làm suy yếu hệ thống thần kinh, gây ra các triệu chứng như mệt mỏi, chóng mặt, và mất ngủ.
3 nguyên nhân đến từ sự tác động từ môi trường, thói quen lối sống của bạn và 1 phần liên quan đến tâm lý kéo theo các ảnh hưởng đến trạng thái cơ thể gây mất ngủ ngắn hạn.
- Tác động của môi trường: Môi trường xung quanh cũng có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ. Ánh sáng, âm thanh, nhiệt độ, độ ẩm… trong môi trường ngủ có thể tạo ra ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình giấc ngủ của bạn.
- Thói quen lối sống không lành mạnh: Các thói quen không lành mạnh như uống cà phê, thuốc lá, rượu, sử dụng thiết bị điện tử trước khi đi ngủ… có thể làm ảnh hưởng đến giấc ngủ.
- Yếu tố tâm lý: Rối loạn tâm lý như trầm cảm, lo âu, căng thẳng, stress… có thể tạo ra suy nhược thần kinh và làm giảm chất lượng giấc ngủ.
Một số biện pháp khác có thể giúp bạn cải thiện giấc ngủ
Chúng tôi đã có bài viết chuyên sâu về 9 biện pháp khắc phục giúp ngủ ngon hơn, giờ đây bạn có thể tham khảo ở đây. Dưới chúng tôi chỉ liệt kê lại các mục:
Cách 1: Giữ đồng bộ với chu kỳ ngủ và thức tự nhiên của cơ thể bạn
Cách 2: Tạo một môi trường thoải mái cho giấc ngủ rất quan trọng
Cách 3: Hạn chế sử dụng điện thoại và máy tính trước khi đi ngủ
Cách 4: Tập thể dục thường xuyên là một trong các cách giúp ngủ ngon hơn và an toàn
Cách 5: Ăn uống lành mạnh và hạn chế sử dụng các loại đồ uống có chứa caffeine
Cách 6: Sử dụng các phương pháp thư giãn như yoga, massage, hít thở sâu
Cách 7: Sử dụng các phương pháp tâm lý học như mindfulness meditation
Cách 8: Sử dụng các loại thực phẩm chức năng bảo vệ hoặc viên uống dưỡng thần đánh bay cảm giác khó ngủ
Cách 9: Đi khám bác sĩ nếu bạn nghi ngờ mình bị rối loạn giấc ngủ khó kiểm soát
Điều trị mất ngủ do suy nhược có sự can thiệp của y tế và bác sĩ
Tuy nhiên nếu không có sự cải thiện và dần kéo dài tình trạng mất ngủ do suy nhược có thể phải áp dụng các biện pháp khắc phục mất ngủ do suy nhược thần kinh, bạn nên tìm đến sự tư vấn và điều trị từ chuyên gia y tế hoặc bác sĩ chuyên khoa về giấc ngủ. Họ có thể đánh giá tình trạng của bạn và đề xuất các phương hướng điều trị sau đây:
- Tư vấn và hỗ trợ tâm lý: Nếu nguyên nhân mất ngủ của bạn là căng thẳng, lo âu, hoặc trầm cảm, việc tìm đến một nhà tâm lý học hay chuyên gia tâm lý để tham gia tư vấn và hỗ trợ tâm lý có thể giúp bạn xử lý các vấn đề tâm lý đang gặp phải và giải quyết mất ngủ.
- Điều trị bằng thuốc: Bác sĩ có thể kê đơn một số loại thuốc an thần hoặc thuốc kháng loạn để giúp bạn cải thiện giấc ngủ. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc phải tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ và không nên tự ý sử dụng.
- Các phương pháp điều trị không dùng thuốc: Có nhiều phương pháp điều trị không dùng thuốc cho mất ngủ, bao gồm terapi ánh sáng, terapi âm nhạc, kỹ thuật thư giãn cơ bản, và phương pháp điều trị hành vi như CBT-I (Cognitive Behavioral Therapy for Insomnia) – một hình thức tập trung vào thay đổi các thói quen và tư duy sai lầm về giấc ngủ hoặc có thể sử dụng thảo dược hỗ trợ ngủ ngon.
- Điều trị các bệnh lý liên quan: Nếu nguyên nhân mất ngủ là do bệnh lý nội tiết hoặc bất kỳ bệnh lý nào liên quan, bạn cần điều trị chúng để cải thiện giấc ngủ.
- Hỗ trợ đường hô hấp: Nếu bạn có triệu chứng hô hấp không ổn định hoặc mất ngủ liên quan đến rối loạn hô hấp khi ngủ,đặc biệt sau đại dịch covid việc gặp các vấn đề về hô hấp gây mất ngủ xuất hiện nhiều, bác sĩ có thể đề xuất trợ thở bằng máy hoặc một số biện pháp hỗ trợ khác.
Việc mất ngủ kéo dài có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng hơn ngoài việc giảm chất lượng cuộc sống. Vì vậy bạn cần đánh giá mức độ gây ra mất ngủ và các hướng cải thiện tích cực trước khi có nhiều vấn đề ảnh hưởng khác. Bài viết mong truyền tải đến bạn cần quan tâm đến giấc ngủ của mình hơn.